Belirtileri
Sosyal fobi, ortamlarda başkaları tarafından olumsuz
değerlendirilmekten korkma, korkulan durumlardan uzaklaşma eğilimi ile
tanımlanır. Sosyal anksiyete bozukluğu olarak ta adlandırılır.
Sosyal fobinin belli başlı belirtileri vardır. Toplum
içerisinde konuşmaktan kaygı duymak, iyi tanımadığı, samimi olmadığı kişilerle
yüz yüze konuşamamak, göz temasından uzak durmak, toplum içerisinde yemek
yiyememek, bir şey içememek gibi belirtiler bu hastalıkta çok görünür. Sosyal
anksiyete bozukluğu olan kişiler karşı cinsle temas kurmakta da zorlanır. Bu
yüzden romantik bir ilişkiye bu kişiler adım atamaz. Sosyal fobisi olan kişiler
esasen utangaç bireylerdir. Toplum içerisinde çalışırken, bir işle meşgulken
gözlendiğini düşünür. Gözlendiği düşüncesinden mütevellit yaptığı işi tam
anlamıyla icra edemez. Aklında hep ‘’Acaba yanlış mı yapıyorum?’’ sorusu
vardır. ‘’İnsanlar ne der?’’ sorusu da ikinci sırada gelir.
Sosyal fobinin fizyolojik belirtileri arasında kalp
çarpıntısı, terleme, titreme, yüz kızarması, ishal gibi olgular vardır.
Sebepleri
Kesin bir sebebi yoktur. Biyolojik, psikolojik ve çevresel
etkilerin neden olduğu düşünülmektedir. Serotonin eksikliği biyolojik
sebebidir. Serotonin, sinir hücreleri arasında haberleşmeye yardımcı olan
kimyasallardır. Kişinin çocukluğunda yaşadığı utanç verici bir olay da bu
hastalığı tetikler. Örneğin çocuk, başaramadığı bir iş sonrası hakaretlere
maruz kalmıştır ve yapamadığı işi asla yapamayacağına ilişkin bilinçaltı
mesajlar verilmiştir. Bu durumda özgüvenini kaybeden çocukta gelecekte sosyal
anksiyete bozukluğu görülme olasılığı vardır. Bu da psikolojik bir sebeptir.
Sosyal fobisi olan kişiler, yaşadığı süreç içerisinde toplumdaki alaya alınan
davranışları gözlemleyip buna göre adımını doğru atamama, ikilemde kalma gibi
davranışlar gösterebilirler. Ailesi tarafından melekelerine göre eksik
yetiştirilmesi de bu hastalığa neden olur. Bu da çevresel faktördür.
Tedavi
Doğru tedavi ile iyileştirilmesi mümkündür. Bilişsel
davranış en etkili tedavi terapisidir. Bu tedavinin amacı kişinin düşüncelerini
daha akılcı bir yere yönlendirmektir. Sosyal becerilerin geliştirilmesi,
diksiyon dersi sosyal fobinin iyileştirilmesinde etkili tedavi yöntemleri
arasında yer almaktadır.
Sosyal fobi hastalığı olan kişiler bu hastalığının aslında
farkındadır ve bu hastalığının önüne geçebilmek için rahat davranmalıdır.
Karşısındaki kişilerin de eğrileri ve doğrularıyla kendileri gibi bir insan
olduklarını kabullenmeleri gerekmektedir.
