Cezerye Nedir? Nasıl Yapılır?
Cezerye, Mersin’e ait ünlü bir tatlıdır. Görünüm itibariyle
lokumu andırır; fakat sunumu yaprak şeklinde kesilip Hindistan cevizi ile
bulanarak yapılır. Havuç, şeker ve su Cezerye’nin temel malzemeleridir.
Fındıklı, Cevizli, Yer fıstığı, Antep fıstıklı gibi çeşitleri bulunmaktadır.
Mersin ve Tarsus’ta bu tatlıyı iyi yapan yerler çoktur. Zaten bu yöreye özgü
bir tatlıdır. Cezerye kök olarak Cezer’den türemiş bir sözcüktür. Cezer,
Arapça’da Havuç demektir.
Havucun haşlanması ve püre kıvamına gelmesi Cezerye yapımındaki
ilk adımdır. Daha sonra şekerle kavrulur. İçerisine hangi kuruyemişle yapılmak
isteniyorsa o kuruyemişten katılır.(Fındık, Fıstık, Ceviz) İşletmeden işletmeye
yapımında ufak tefek farklılıklar görülse de genel anlamda yapılış kaidesi
budur. Yapım aşamalarında içerisine tarçın, yenibahar gibi baharatlar katan
yerler de vardır. Aslında cezerye ustalığı ayrı bir maharet istemektedir. Bir
bakıma meslek sırrı cezerye imalatında da vardır. Bu yüzden havuç, şeker, su
vb. malzemelerde ölçü ve gramaj şudur diyemeyiz. Bu konuda nihai bir yorum da
yapılamaz. Çünkü damak tadı kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Bilhassa
Mersin’de cezerye kültürü geniş olduğundan ve markalar arasındaki rekabetten
dolayı kalitesiz bir ürün bulmak neredeyse imkânsızdır. Damak tatlarının
değişkenliğinden mütevellit cezerye tatlısını seven her bireyin bir cezeryecisi
vardır. Dondurmacı Halil, Cezeryeci Samurkaş, Hasan Yozgat ve Sadullah Ceviz
markaları cezerye konusunda ön plana çıkmıştır.
Özellikle bayramlarda, ziyaretlerde cezerye ikram etmek
Mersin’de bir kültürdür. Şehir dışındaki bir akrabayı, ahbabı, belki de bir
aile dostunu ziyaret ederken hediye etmek maksadıyla paket yapıp götürülür. Bu
lezzeti bizzat ait olduğu şehirden (Mersin) tadanlar ise adeta müptelası
olurlar. Tabi bu konuda genelleme yapmak doğru olmaz. Sadece şekerleme
sevmeyenler, bu genellemenin dışında tutulabilir. Mersin’e turistik amaçla
gidenler alış veriş yaparken isim yapmış markalardan cezerye satın alıp
memleketlerine götürebilirler.
Emir Erten
